ЕСКИШЕХИР (AA) – Во уникатен спој на археологија и гастрономија во Турција успешно е направен рецепт за леб стар 5.000 години, откриен на археолошкиот локалитет Кулуба, во близина на централниот анадолски град Ескишехир. Со ова древната кулинарска традиција доби нов живот, јавува Анадолу.
Проектот е резултат на соработка меѓу археолози и Општина Ескишехир и првпат во светот еден археолошки пронајдок од леб да биде преработен за модерно консумирање.
Оригиналниот леб е пронајден при ископувања на ридот Кулуба во областа Сеитгази, каде што археолозите открија препечена векна зачудувачки добро зачувана под црвена почва, на прагот на куќа од бронзено време.
Научните анализи покажале дека лебот бил направен од прастара житна култура пченица емер (локално позната како „герник“) и леќа.
Деталната лабораториска анализа, извршена со електронска микроскопија, потврди дека тестото било ферментирано, добро замесено и печено на околу 150°C, а потоa ритуално скршено, препечено и закопано.
Современата верзија, произведена од Фабриката за леб на Ескишехир, ја задржува оригиналната форма – рамна, тркалезна со пречник од 12 см – и моментно се продава на локалните пазари по цена од 50 турски лири (околу 1,28 американски долари).
Првиот примерок на лебот, кој датира од околу 3.300 години пр.н.е., денес е изложен во Археолошкиот музеј во Ескишехир.
„Повеќе од откритието важно е што ни раскажува – својата приказна“, изјави Туктеки.
Начинот на кој се постапувало со лебот укажува на ритуално значење. Според Туктеки, кршењето на лебот, препекувањето и закопување – укажуваат на церемонијална употреба, можеби како понуда или ритуал за плодност при градење куќа.
Откритието има особено значење бидејќи досега во Анадолија се пронајдени само уште два примероци на антички леб.
„Првиот беше непечено лепче од Чаталхојук, откриена пред неколку години“, додава проф. Туктеки.
Лебот од Кулуба претставува втор примерок и, според Туктеки, е најстар целосно зачуван печен леб од бронзеното време во светот.
Извор: Anadolu Agency (AA)