Ирачкиот премиер Мохамед Шија ал Судани изјави дека ќе потпише билатерален договор за безбедност и договор за стратешко партнерство со Велика Британија за време на официјалната посета на Лондон, во контекст на историските промени на Блискиот Исток.
Ирак се обидува да избегне да ја врати земјата во зона на конфликт во време на регионални превирања, откако иранските сојузници Хамас во Газа и либански Хезболах претрпеа загуби, а Башар ал Асад беше соборен во Сирија.
Рамнотежата на Ирак меѓу сојузите со Вашингтон и Техеран беше ставена на тест по нападите на ирачките вооружени групи поддржани од Иран врз Израел и американските сили во земјата, по избувнувањето на војната меѓу Израел и Хамас на 7 октомври 2023 година.
Ова доведе до неколку меѓусебни напади кои во меѓувреме прекинаа, но некои ирачки функционери стравуваат од ескалација откако новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп ќе ја преземе функцијата на 20 јануари.
– Ова е дефинитивно важен момент, како за развојот на односите на Ирак со Обединетото Кралство, така и за развојот на (регионалната) ситуација која бара дополнителни консултации, изјави Судани додека патуваше од Багдад за Лондон.
Судани рече дека безбедносниот договор меѓу Велика Британија и Ирак ќе ги зајакне билатералните воени врски по минатогодишната најава дека коалицијата предводена од САД, формирана за борба против Исламската држава, ќе ги прекине своите операции во Ирак во 2026 година.
Исламската држава беше територијално поразена во Ирак во 2017 година и во Сирија во 2019 година, но се уште постои голема загриженост дека би можела повторно да се воспостави во пооддалечените делови на Ирак и да го искористи вакуумот на моќ во Сирија откако исламистичките бунтовници го соборија Асад од власт минатата година.
– Ова е еден од клучните моменти во односите меѓу Ирак и Обединетото Кралство. Би го опишал како почеток на нова ера во односите, рече Судани, зборувајќи за договорот за стратешко партнерство, без да наведе детали.
Ирак претходно потпиша договор за стратешко партнерство со САД, кој имаше за цел да ги прошири односите надвор од воените врски воспоставени по инвазијата на Ирак предводена од САД во 2003 година, на која и се приклучи и Велика Британија.
Таа инвазија го собори поранешниот диктатор Садам Хусеин, но предизвика долгогодишно секташко крвопролевање и војна, а потоа и подем на Исламска држава, која масакрираше малцинства и накратко воспостави таканаречен калифат пред да биде поразена.
Насилството во последните години се намали и во голем дел од земјата има релативна стабилност, иако економијата останува силно зависна од јавниот сектор, кој речиси целосно е финансиран од приходите од нафтата, што понекогаш доведува до кризи кога цените паѓаат.
Судан се обидува да ги фокусира напорите за обнова на инфраструктурата оштетена од војна и проширување на врските со западните и арапските држави, додека одржува рамнотежа во односите со соседен Иран, кој поддржува голем број ирачки вооружени групи, но обезбедува и клучни снабдувања со електрична енергија и гас.
Извор: 24vesti.mk