ИСТАНБУЛ (АА) – „İstanbul Photo Awards“ уште еднаш покажува дека секоја фотографија со документарна вредност не е само слика туку јазик за разбирање и пренесување на состојбата на светот и суштината на едно општество, изјави претседателот и извршен директор на Агенција Анадолу (АА), Сердар Караѓоз.
Во Анкара, под покровителство на Караѓоз, се одржа посебен настан на првата изложба на „İstanbul Photo Awards 2025“.
Во воведниот говор на настанот Караѓоз рече дека секоја фотографија на изложбата е тивок наратор на емоции, настани и сведоштва.
Во рамките на „İstanbul Photo Awards“, кој го организира Анадолу 11 години, доделени им се награди на 29 фотографи во 10 категории. Изборот е направен од приближно 22.000 апликации од целиот свет, што е доказ за растечкиот престиж на натпреварот, кој привлече апликации од над 20.000 фотографи низ светот од неговото основање.
Караѓоз рече дека наградата за Фотографија на годината му припадна на палестинскиот фотограф Саид Џарас за неговата фотографија насловена „Газа-Деир ал-Балах“, на која се прикажани родители што тажат прегрнувајќи ги безживотните тела на своите деца убиени во израелските воздушни напади.
Потсетувајќи дека слична слика е избрана за Фотографија на годината и претходната година, Караѓоз рече: „Ова покажува дека политичката и трагичната реалност во светот доживеа мали промени. Како новинари, репортери и фоторепортери, ние ја документираме историјата.“
За жал, има мала разлика помеѓу записите што ги оставивме во 2024 година и оние во 2025 година. Болка, солзи, тага, геноцид, крвопролевање и насилство повторно ја обележаа оваа година, како што беше и минатата, додаде тој.
– „Сликите ја заменија реалноста во денешниот свет“ –
Караѓоз нагласи дека секој фоторепортер што документира војни, кризи, земјотреси и човечки приказни, од Газа до Украина, од Дамаск до Њујорк, навистина зборува со историјата.
„Сликите ја заменија реалноста во денешниот свет. Јавната перцепција сега е обликувана од слики, а вистината се реконструира под сенката на претставувањето. Во оваа смисла, фотографиите не се само записи туку инструменти за создавање значење“, рече Караѓоз.
„Како што велат теоретичарите на комуникациите, медиумските алатки не само што пренесуваат информации туку го обликуваат начинот на кој го гледаме светот“, додаде тој.
Наведувајќи фотографии како онаа на татко бегалец што го носи своето бебе во Босна и Херцеговина, дете што бега за време на Виетнамската војна и мала рака што држи мече под урнатините во Газа, Караѓоз рече дека ваквите фотографии се повеќе од вести, дека стануваат трајни симболи врежани во колективната свест.
Тој додаде дека платформите, како што е „İstanbul Photo Awards“, не служат само за уметнички и естетски цели туку и за одговорност за зачувување на општествената меморија и обликување на медиумските наративи.
Истакнувајќи ја фотоархивата на Агенција Анадолу со над 13 милиони слики, тој рече дека агенцијата дистрибуирала глобално 100.000 фотографии за време на сириската војна, 150.000 за време на војната меѓу Русија и Украина и 3.000 од конфликтот меѓу Иран и Израел.
„Нашиот историски запис не завршува тука. Илјадници големи настани и најпресвртните моменти во безброј животи се документирани од Агенција Анадолу (Anadolu Ajansı)“, рече тој.
– Оценети моменти регистрирани од речиси 2.000 фотографи –
Караѓоз истакна дека „İstanbul Photo Awards“ има цел да ја подигне свеста за посветеноста и важноста на фоторепортерите што работат во тешки услови.
„Од основањето натпреварот прерасна во глобална платформа со над 206.000 фотографии од речиси 20.000 фотографи. Годинашното издание привлече речиси 22.000 пријави од целиот свет, од Бразил до Непал, од Канада до Нигерија и од Палестина до Јапонија. Нашето почитувано меѓународно жири внимателно ја оцени секоја пријава, со моменти забележани од речиси 2.000 фотографи оценети во 10 категории“, рече тој.
„Продолжуваме да ја документираме 2025. Се надеваме дека кога ќе се собереме за изложбата на „İstanbul Photo Awards 2026“, ќе може да споделиме некои случувања што ѝ даваат надеж на меѓународната сцена“, додаде Караѓоз.
По својот говор директорот за Визуелни вести на Анадолу, Ајкут Унлупинар, даде увид во изложените дела, а на гостите им беше врачен и албум со победничките фотографии.
На изложбата присуствуваа и генералниот директор на ТРТ, Мехмет Захид Собаџи, главниот уредник на Анадолу, Јусуф Озхан и главниот оперативен директор Огуз Енис Перу, координаторот за публикации и продукции на Анадолу, Огуз Каракаш, координаторот за уреднички активности на Анадолу Академија, Јахја Бостан, кинескиот амбасадор во Турција, Лиу Шаобин, амбасадорката на Панама во Анкара, Карина Сесилија Аријас Фонсека де Џаноти и амбасадорката на Босна и Херцеговина, Мирсада Чолаковиќ, како и претставници од академската фела и истакнати личности од глобалната медиумска и фотографска заедница.
Амбасадорката на Босна и Херцеговина во Турција, Мирсада Чолаковиќ, за Анадолу изјави дека многу од фотографиите, особено оние од Палестина, ја одразуваат суровата страна на животот. Таа го издвои својот омилен фотоприказ „Опкружени“ фотографиран во Кенија и им честита на сите вклучени во организирањето на натпреварот.
– Изложбата отворена за посетителите до 20 јули –
На изложбата претставена е селекција од 150 фотографии, меѓу кои и наградени дела. Посетителите имаат можност да видат привлечни визуелни наративи од тековните израелски напади врз Газа до катастрофалните поплави во Источна Африка, вулканските ерупции на Исланд, спортистите на Олимписките игри во Париз 2024, борбата на авганистанските жени за опстанок, преживеаните од затворот „Седнаја“ во Сирија, бразилските сурфери што се борат со џиновски бранови и опасните патувања на мигрантите.
„İstanbul Photo Awards“ стана камен-темелник на глобалното фотоновинарство, одбележувајќи ја уметноста на визуелното раскажување, воедно фрлајќи светлина врз клучните случувања низ целиот свет.
Годинашниот натпревар е поддржан од „Турксел“ како комуникациски спонзор, Турската агенција за соработка и координација (ТИКА) како спонзор на настанот во странство и „Туркиш ерлајнс“ како авиокомпанија-спонзор.
Повеќе информации за победничките фотографии и членовите на жирито може да најдете на istanbulphotoawards.com.
Изложбата ќе биде отворена за јавноста до 20 јули.
Извор: Anadolu Agency (AA)
