Шансите Глаук Коњуфца, премиерот назначен од претседателот Вјоса Османи, да ја формира новата Влада на Косово се чинат минимални.
Со обединетата поранешна опозиција околу идејата за нови избори, вториот обид на движењето Самоопределување да формира влада ризикува повторно да заврши во политички ќорсокак, велат аналитичарите.
Поранешните опозициски партии – Демократската партија на Косово, Демократскиот сојуз на Косово, Алијансата за иднината на Косово и Социјалдемократската иницијатива – јасно ставија до знаење дека нема да ја поддржат Владата предводена од Коњуфца.
Нивниот став беше објавен уште пред Османи официјално да му го додели мандатот на 4 ноември.
Радио Слободна Европа се обиде да контактира со претставници на тие партии еден ден подоцна за да ги праша за чекорите што ќе ги преземат, но без успех.
Коњуфца, исто така, не одговори на барањето за коментар.
Позицијата на поранешната опозиција „зацементирана“
Според професорот Рахман Пачаризи од Катедрата за новинарство на Универзитетот во Приштина, одлуката на поранешните опозициски партии да не ја поддржат Владата предводена од Самоопределување е „зацементирана“ долго време.
Тој додава дека не очекува Коњуфца да ја обезбеди поддршката од друга партија, особено затоа што предложениот состав на кабинетот останува ист како оној што го поднесе првиот кандидат за премиер, Албин Курти (Албин), во неговиот неуспешен обид на 26 октомври.
Сепак, Пачаризи не ја исклучува можноста некои пратеници од поранешната опозиција да одлучат да гласаат за Владата на Коњуфца.
„Тој имаше малку поинаков пристап кон опозицијата од г-дин Курти. Тој беше помалку поларизирачки“, вели Пачаризи.
„Многу доцен предлог“
Аналитичарот Авни Арифи оценува дека давањето мандат на Коњуфца е доцен и политички недоволен чекор.
Тој вели дека доколку тој предлог беше даден во април – кога проблемите во конституирањето на Собранието веќе беа започнати – Самоопределување ќе испратеше сигнали дека е подготвено за компромиси со поранешната опозиција.
Сепак, според него, Самоопределување одлучи да создаде отежнувачки околности за формирање на институциите и да употреби остар дискурс кон поранешните опозициски партии, обвинувајќи ги за блокадата.
„Остануваат само две опции: (Самоопределување) да постигне договор со Српска листа или да „шверцува“ некој пратеник од поранешните опозициски партии (да гласа за новата влада). Сепак, перспективите за обете опции ми се чинат мрачни“, изјави Арифи за Радио Слободна Европа.
Игра со рокови
Во случај на неуспех на Конфучие, Уставот на Косово предвидува само еден излез: распуштање на Собранието и одржување нови избори.
Конфучие има 15 дена да го претстави новиот состав на владата пред Парламентот – до 19 ноември.
По овој датум, претседателот Османи може веднаш да распише избори или да почека до истекот на 60-дневниот период од назначувањето на првиот мандатар.
„Претседателката Османи може да молчи 20 дена, додека не се исполни рокот од 60 дена од назначувањето на првиот мандатар“, вели Пачаризи.
Тој споменува уште една можност што циркулира во политичките кругови – дека „Османи може да го искористи овој период за да се повлече од функцијата претседател, со цел да се приклучи на политичката трка, жртвувајќи само еден месец од својот мандат“.
Курти и Османи влегоа на парламентарните избори во 2021 година со еден список и убедливо победија.
Според Пачаризи, тој потег би имал значајни политички последици, додека „сите партии – од Самоопределување до поранешниот опозициски блок – би се обиделе да ги искористат овие тактички игри со уставни рокови“.
Нов циклус на блокади?
Најверојатното сценарио, според аналитичарите, е повторување на политичкиот ќорсокак.
Арифи не верува дека евентуалните нови избори би ги подобриле односите меѓу политичките партии во Косово.
Напротив, тој предупредува дека земјата би можела да се соочи со нов циклус на институционални блокади.
„Не гледам никаква подготвеност кај другите партии да соработуваат со Самоопределување, бидејќи е крајно несоодветно како политички партнер“, вели Арифи.
Според него, културата на меѓупартиска соработка, која се разви во текот на изминатата деценија, „е целосно уништена“ откако Движењето Самоопределување дојде на власт.
Пачаризи, исто така, предупредува дека политичката поларизација би можела да продолжи и по новите избори.
„Многу е веројатно дека ќе продолжи, ако нема промена во констелацијата на политичките партии што ќе бидат претставени во Собранието на Косово“, вели тој.
Според Пачаризи, политичката сцена сега е доминирана од наративот на вршителот на должноста премиер Курти, кој најави два изборни циклуса со само неколку месеци разлика – во зима, а потоа напролет, кога завршува мандатот на претседателот Османи.
Партиите веќе го следат тој наратив, кој, според Пачариз, само ја продлабочува кризата и го одложува нејзиното решавање.
Косово има техничка влада од март, додека процесот на конституирање на Собранието се влечеше околу шест месеци, завршувајќи неколку пати во Уставниот суд.
Европската унија изрази надеж дека земјата ќе формира функционална влада што е можно поскоро, со цел да започне со спроведување на препораките од Извештајот на Европската комисија за напредокот на кандидатите за членство, во кој беше оценето дека Косово постигнало ограничени
Извор: vecer.mk
