Упадот на руски беспилотни летала во полскиот воздушен простор предизвика загриженост за ранливоста на цивилниот воздушен сообраќај во Европа, велат експертите за авијација и безбедност, најновиот проблем со кој се соочуваат авиокомпаниите додека ескалираат глобалните конфликти.
Полска собори беспилотни летала во својот воздушен простор рано вчера со поддршка на воени авиони од своите сојузници во НАТО, што е прв пат членка на западната воена алијанса да пука за време на војната на Русија во Украина.
Аеродромите Шопен и Модлин во Варшава, како и аеродромите Жешов и Лублин на истокот од земјата, беа привремено затворени пред да продолжат со операциите.
Никогаш во толку голем обем
Земјите што граничат со Украина пријавија повремени руски ракети или беспилотни летала што влегле во нивниот воздушен простор од руската инвазија во 2022 година, но не во толку голем обем, и не е познато дали биле соборени.
Ширењето на конфликтните зони низ целиот свет го зголеми оптоварувањето на воздушниот сообраќај и профитабилноста, со безбедносни проблеми и прекини во патувањето. Авиокомпаниите имаат помалку можни рути поради затворањето на воздушниот простор околу Русија и Украина, низ Блискиот Исток, помеѓу Индија и Пакистан и во делови од Африка.
Заобиколувањата ги зголемуваат трошоците за гориво за авиокомпаниите и го зголемуваат времето на патување.
Еуроконтрол, координативната агенција за 41 земја, изјави дека затворениот воздушен простор на Украина придонел за застојот на небото во регионот. Многу меѓународни превозници ги прекинаа летовите над регионот од октомври 2023 година поради страв од мешање од ракети и беспилотни летала.
Израелски напад врз лидерите на Хамас во Катар
Вчерашниот инцидент со беспилотно летало следеше по израелскиот обид за атентат врз политичките лидери на Хамас во главниот град на Катар, Доха, во вторник.
Загриженоста за понатамошни нарушувања во туристичката индустрија влијаеше врз акциите на авиокомпаниите. Акциите на сопственикот на „Бритиш ервејс“, „Иаг“, паднаа за 4,1%, „Изиџет“ паднаа за 2,2% на најниско ниво од април, додека „Луфтханза“ и „Рајанер“ исто така паднаа за 2,2% на затворањето.
Прекините во летовите беа релативно ограничени бидејќи упадот со беспилотно летало се случи рано наутро, пред многу авиокомпании да почнат да летаат.
Полската авиокомпанија „ЛОТ“ пренасочи некои летови кон западна Полска и изјави дека очекува откажувања и доцнења.
Портпаролот на нискобуџетната авиокомпанија „Виз Ер“, која работи во централна и источна Европа, изјави дека нејзините безбедносни тимови „внимателно ја следат“ ситуацијата и ги прилагодиле распоредите на летови по затворањето на аеродромите.
„Не е потребно советување за упадот со беспилотни летала“
Агенцијата за безбедност на воздухопловството на Европската Унија изјави дека не е потребно советување за упадот со беспилотни летала поради неговата привремена природа, додавајќи дека полските воздухопловни власти се во можност да се справат со инцидентот.
По инцидентот со беспилотните летала, авиокомпаниите можеби ќе сакаат да ги разгледаат своите проценки на ризик во Полска, изјави Метју Бори, главен разузнавачки службеник во консултантската компанија за воздухопловни ризици „Оспреј Флајт Солушнс“.
Тие би можеле да размислат за летање подалеку од руската, украинската и белоруската граница, летајќи во текот на дневните часови и носејќи дополнително гориво за да се справат со потенцијалните пренасочувања, рече тој, слично на чекорите преземени на Блискиот Исток.
Најлошото сценарио за авиокомпаниите што летаат во близина на конфликтна зона е авионот да биде погоден – случајно или намерно. Од 2001 година, шест комерцијални авиони се соборени ненамерно, а три биле „близу до промашување“, според „Оспреј“.
Во еден таков инцидент, во декември, авион на „Азербејџан ерлајнс“ се урна во Казахстан, при што загинаа 38 лица. Авионот бил случајно соборен од руската воздушна одбрана, според азербејџанскиот претседател и извори на „Ројтерс“.
Во 2020 година, иранските оператори на воздушна одбрана погрешно насочиле и уништиле украински патнички авион.
Извор: tv21