Тројца турски средношколци имаа можност да спроведат истражувања во Арктичкиот Океан како дел од петтата турска Национална арктичка научноистражувачка експедиција (TASE V) оваа година, пишува Анадолу.
Финалистите во проектите 2204-C и 2204-D на Турската научнотехнолошка истражувачка институција беа дел од арктичката експедиција, организирана од турското Министерство за индустрија и технологија под покровителство на турското Претседателство.
Бурџу Озсој, истражувачка и координаторка на експедицијата, за Анадолу изјави дека ученици од Коџаели, Кастамону и Афјонкарахисар престојувале во Арктичкиот Регион за „евалуирање на мерењата што ги развија за нивните проекти во регионот“.
„Тие ќе ги имплементираат овие проекти, ќе ги добијат своите резултати и ќе ги преточат во научни публикации“, рече таа, истакнувајќи дека работата на овие ученици ја потсетува на нејзиното сопствено минато како ученичка во 2007 година.
„Една од овие ученички дури и не била родена во 2007 година, па затоа е навистина неверојатно да се види дека млади луѓе се на Арктикот години подоцна. Сонував дека ова ќе се случи пред 18 години кога отидов на Арктикот – да ги видам турските научници и турската младина во овој регион“, додаде таа.
Рукије Асли Килџи, една од ученичките во експедицијата, рече дека прво ги анализирала поларните цртежи направени од истражувачите од 1811 до 1927 година и создала графички роман како кампања за подигнување на свеста. „Спроведов разни теренски студии во Норвешка за да го направам мојот проект познат на национално и меѓународно ниво“, рече таа.
Килџи рече дека драстичната промена на климата – топењето на мразот и човечката интервенција што ги покажува своите последици – ја натерала да биде посвесна за овие прашања. Таа го црташе арктичкиот див свет, научниците на експедицијата и морскиот мраз за време на патувањето.
Елиф Бера Демир, уште една од средношколците во проектот, рече дека го тестирала својот проект на обновлива биопластика од земјоделски отпад. „Добив биопластика од лушпи од кромид, лушпи од ореви и макроалги од морињата – тие го спречуваат растот на бактериите, ја менуваат бојата во зависност од pH-нивоата и се биоразградливи во водата и почвата“, додаде таа.
Демир рече дека планира да креира нов проект со податоците што ги собрала од Арктикот.
Средношколецот Кан Јусуф Одаџи, пак, рече дека неговиот проект се однесува на мерење на квалитетот на воздухот на половите со помош на вештачка интелигенција (ВИ), со цел да се идентификуваат параметрите на гасови што се најпогодени од климатските промени.
Одаџи истакна дека бил инспириран од ветерната турбина во неговото училиште и се надева дека ќе го види својот проект како овозможува мерења на квалитетот на воздухот на која било локација за подобрување на неговиот квалитет.
„Да ја одржиме нашата животна средина колку што е можно почиста и да ги сведеме нивоата на загадување на воздухот на нула за да ги спречиме ефектите од климатските промени, особено на половите“, порача тој.
Извор: Anadolu Agency (AA)