ДАМАСК (АА) – Шефот за човекови права на Обединетите нации, Волкер Турк, денес ги истакна сериозните прекршувања на човековите права извршени во текот на изминатите 14 години во граѓанската војна во Сирија и повика на итни чекори за обнова на земјата и обезбедување правда за жртвите во текот на неговата посета на сирискиот главен град, јавува Анадолу.
„Дојдов овде да ги дадам моите уверувања дека мојата канцеларија, Канцеларијата за човекови права на Обединетите нации, ќе продолжи да поддржува инклузивни процеси, национално водени процеси. Сè уште постојат многу реални закани за сериозниот територијален интегритет, независноста и суверенитетот, кои мора целосно да се почитуваат и ригорозно да се поддржат“, рече Турк на прес-конференцијата во Дамаск.
„Тековните судири и непријателства мора да завршат“, им рече тој на новинарите.
Турк истакна дека остварил средба со лидерот на привремената администрација, Ахмед Ал Шара, кој „ја нагласи важноста од почитувањето на човековите права за сите Сиријци и сите различни компоненти на сириското општество, како и за стремежот кон опоравување, градењето доверба, социјална кохезија и институционални реформи. Разговаравме за можностите и предизвиците што ја чекаат оваа нова Сирија.“
„Човековите права мора да бидат во преден план и во центарот, каде што секој ќе може да живее слободно и рамноправно со достоинството и права“, нагласи тој.
„Одговорните за сериозни прекршувања на човековите права и злосторства мора да одговараат“, порача Турк.
Најсериозните воени злосторства, па дури и злосторствата против човештвото, се документирани во текот на годините на војната, рече тој, додавајќи: „Присилните исчезнувања, тортурата, употребата на хемиско оружје и другите ѕверства мора да бидат темелно истражени, а правдата мора да биде испорачана праведно и непристрасно“.
Тој додаде дека е импресиониран од „храброста, цврстината и издржливоста“ на сирискиот народ со кој се сретнал, и покрај злосторствата и траумите што ги доживеал низ годините.
Турк ја истакна важноста на транзициската правда, меѓу која и зачувувањето на местата на масовни гробници и документирањето на воените злосторства, како клучни компоненти на закрепнувањето на Сирија.
Тој, исто така, ја истакна потребата од инклузивен национален процес на помирување, истакнувајќи дека социјалната кохезија и градењето доверба мора да бидат во срцето на патот напред на земјата.
Осврнувајќи се на ужасната хуманитарна ситуација, Турк рече дека 90 отсто од Сиријците живеат во сиромаштија, милиони се раселени, а здравствениот и образовниот систем се на работ на колапс.
Тој ја повика меѓународната заедница да ги преиспита санкциите за различните сектори, кои, според него, ги влошиле страдањата на обичните Сиријци.
„Повикувам на итно преиспитување на санкциите со цел нивно укинување за да се продолжи напред. Од клучно значење е да се решат грешките од минатото извршени од сите сириски актери во последните пет децении“, рече тој.
Шефот за човекови права, исто така, ја нагласи клучната потреба за решавање на родовите разлики, заштитата на имотните и правата на домување на раселените лица, како и помош на милиони Сиријци кои сакаат доброволно да се вратат дома.
И покрај тоа што изрази внимателен оптимизам за преодниот период, тој ги призна огромните предизвици што претстојат, вклучително и реформите во кривичната право и повторната изградба на институциите.
Тој вети дека неговата канцеларија ќе продолжи да ги поддржува напорите на Сирија за усогласување на нејзините системи со меѓународните стандарди за човекови права.
„Тоа е навистина клучен момент за Сирија по децениска репресија“, рече тој и заклучи. „Мојата најголема надеж е сите Сиријци да можат да напредуваат заедно, без разлика на пол, религија или етничка припадност, и да изградат заедничка“ иднина.
Турк ја започна својата посета на Сирија вчера со посета на затворот „Седнаја“, симболот на репресијата на режимот на Башар ал-Асад со години, каде што се верува дека се егзекутирани илјадници затвореници.
Затворот „е преполн со сеќавања на екстремната суровост; неверојатно е што луѓето можат да си направат едни на други. Можам само да се надевам, од дното на моето срце, дека тоа ќе послужи како лекција за Сирија да се опорави од своите рани. И за светот исто, со цел оваа суровост никогаш повеќе да не се повтори“, рече Турк.
Извор: Anadolu Agency (AA)
