ИСТАНБУЛ (АА) – МУХАМЕД ХУБЕЈСА –
Водечките светски поморски компании за транспорт ги пренасочија своите бродови по зголемените закани од напади на Хусите во Црвеното Море, што предизвика загриженост дека и други компании ќе го прекинат преминувањето низ теснецот Баб ал-Мандаб во Црвеното Море, јавува Анадолу.
Теснецот Баб ал-Мандаб, што се наоѓа на југозападниот дел на Јемен во Црвеното Море, околу еден месец е меѓу главните теми на меѓународните медиуми поради неговото вклучување во линијата на израелско-палестинскиот конфликт.
Водечките поморски транспортни компании ги прекинаа патувањата поради загриженоста дека нивните бродови ќе бидат цел на напади на Хусите во Црвеното Море.
Хусите во Јемен на 19 ноември објавија дека заплениле товарен брод под името „Галакси лидер“ на израелски бизнисмен во Црвеното Море и го однеле до јеменскиот брег.
По овој инцидент, Хусите се заканија дека „во солидарност со Палестина ќе нишанат кон бродовите под израелско знаме или бродовите што одат кон израелските пристаништа“ и ги повикаа сите земји да ги повлечат своите државјани кои работат како екипаж на овие бродови.
Постојаните напади на Хусите врз бродовите „поврзани со Израел“ ги наведоа бродските компании да ги прекинат своите патувања во Црвеното Море.
Медитеранската компанија за испорака (MSC), најголемата светска компанија за контејнери, данската компанија „Маерск“, германската „Хапаг-Лојд“ и француската „ЦМА ЦГМ“ објавија дека ги прекинале сите патувања низ Црвеното Море по влошената безбедносна ситуација.
По овие последователни изјави, глобалната загриженост расте поради можноста други компании да ги прекинат своите услуги во теснецот Баб ал-Мандаб. Ова значи доцнење на глобалните синџири на снабдување меѓу Истокот и Западот и оживување на инфлацијата.
– Стратешкото значење на теснецот Баб ал-Мандаб во меѓународниот сообраќај –
Сместен помеѓу Арапскиот Полуостров и Африка, теснецот Баб ал-Мандаб го поврзува Црвеното Море со Аденскиот Залив и Индискиот Океан.
Ширината на западниот канал на теснецот, кој го дели островот Перим на две крила на влезот во Црвеното Море, е 26 километри, долг е околу 32 километри, а ширината на источниот канал е три километри.
Со изградбата на Суецкиот Канал на северот на Египет, теснецот Баб ал-Мандаб, кој е дел од врската меѓу Медитеранот и Источна Азија, доби стратешко и економско значење.
Според податоците на Светската трговска организација, теснецот Баб ал-Мандаб ја скратува морската пловидба во просек за 14 дена во споредба со другите алтернативни рути.
Затворањето на теснецот значи дека танкерите и товарните бродови кои доаѓаат од Азија или од регионот на Персискиот Залив се спречени да стигнат до Суецкиот Канал, пренасочувајќи ги нивните рути до јужниот дел на Африка преку ’Ртот на Добрата Надеж.
Според Меѓународната агенција за енергетика, приближно 10 отсто од дневната нафта што се транспортира по морски пат поминува низ теснецот Баб ал-Мандаб. Постои загриженост дека неуспехот на бродовите да го користат Баб ал-Мандаб ќе предизвика нестабилност на енергетскиот пазар во снабдувањето со сурова нафта и нафтени деривати.
Според „Vessel Tracking“, која го следи глобалниот бродски сообраќај, просечно 22.000 морски бродови поминуваат низ теснецот Баб ал-Мандаб секоја година. Тоа значи дека дневно низ теснецот минуваат околу 60 бродови.
Теснецот, кој има геополитичко значење во однос на безбедноста и војската, беше затворен за израелскиот премин низ Египет за време на арапско-израелската војна во 1973 година.
Во теснецот Баб ал-Мандаб неодамна се забележани следните движења:
19 ноември: Израелските медиуми објавија дека Хусите заплениле британски товарен брод со кој управува Јапонија во јужниот дел на Црвеното Море.
3 декември: Хусите објавија дека два израелски брода со имиња „Јунити експлорер“ и „Намбер најн“ биле цел во теснецот Баб ал-Мандаб, едниот со беспилотно летало, а другиот со проектил. Во соопштението на ЦЕНТКОМ се наведува дека биле извршени четири напади врз три трговски брода во меѓународните територијални води во јужниот дел на Црвеното Море.
9 декември: Хусите ги предупредија сите меѓународни бродски компании да не склучуваат бизнис со израелските пристаништа, велејќи дека ќе нишанат кон сите бродови што пловат за Израел.
12 декември: Воениот портпарол на Хусите, Јахја Сери, објави дека норвешки брод што превезувал нафта, кој се движел кон Израел, бил погоден од поморски проектил.
15 декември: Хусите објавија дека гаѓале два контејнерски брода кои се упатиле кон Израел и го игнорирале предупредувањето „стоп“.
15 декември: Маерск со седиште во Данска, една од најголемите светски компании за транспорт на контејнери, ги прекина сите патувања од Јемен откако Хусите поддржани од Иран, од Јемен ги нападнаа бродовите поврзани со Израел во Црвеното Море.
16 декември: ЦЕНТКОМ објави дека во Црвеното Море соборил 14 беспилотни летала лансирани од областите под контрола на Хусите во Јемен.
16 декември: Медитеранската компанија за испорака (MSC), најголемата компанија за контејнери во светот, Хапаг-Лојд, третата по големина германска бродска компанија, и ЦМА ЦГМ, француска бродска компанија, објавија дека ги прекинуваат своите патувања.